คืนความคล่องแคล่ว สู่ชีวิตที่กระฉับกระเฉง: "ท่ายืดกล้ามเนื้อสำหรับผู้สูงอายุ โดยนักกายภาพบำบัด"
- Balance Rehab

- Jun 9
- 1 min read

เมื่อก้าวเข้าสู่วัยสูงอายุ การเปลี่ยนแปลงทางร่างกายเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ หลายท่านอาจเริ่มรู้สึกถึงความไม่คล่องตัว ข้อต่อที่แข็งตึง หรืออาการปวดเมื่อยตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวันและความสุขโดยรวม อย่างไรก็ตาม การดูแลสุขภาพอย่างถูกวิธี โดยเฉพาะการทำกายภาพบำบัดและการออกกำลังกายที่เหมาะสม สามารถช่วยชะลอความเสื่อมของร่างกาย รักษาความสามารถในการเคลื่อนไหว และส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีของผู้สูงอายุได้
ในฐานะนักกายภาพบำบัด สิ่งหนึ่งที่มักแนะนำและให้ความสำคัญอย่างยิ่งคือ "การยืดกล้ามเนื้อ" การยืดกล้ามเนื้อเป็นส่วนสำคัญของการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ เพราะช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อและข้อต่อ ลดอาการตึงและปวดเมื่อย ป้องกันการบาดเจ็บ และช่วยให้การเคลื่อนไหวในชีวิตประจำวันเป็นไปอย่างราบรื่นยิ่งขึ้น
ทำไมการยืดกล้ามเนื้อจึงสำคัญสำหรับผู้สูงอายุ?
เพิ่มความยืดหยุ่น: เมื่ออายุมากขึ้น กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นจะสูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้การเคลื่อนไหวต่างๆ ทำได้ยากลำบากและอาจก่อให้เกิดการบาดเจ็บ การยืดกล้ามเนื้ออย่างสม่ำเสมอจะช่วยคงความยืดหยุ่นและเพิ่มช่วงการเคลื่อนไหวของข้อต่อ
ลดอาการปวดเมื่อย: อาการปวดเมื่อยตามร่างกายเป็นสิ่งที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ การยืดกล้ามเนื้อจะช่วยคลายความตึงของกล้ามเนื้อ ลดแรงกดที่ข้อต่อ และบรรเทาอาการปวดได้
ป้องกันการบาดเจ็บ: กล้ามเนื้อและข้อต่อที่ยืดหยุ่นจะมีความสามารถในการรองรับแรงกระแทกได้ดีขึ้น ทำให้ลดความเสี่ยงต่อการหกล้มและการบาดเจ็บอื่นๆ
ส่งเสริมการทรงตัว: กล้ามเนื้อที่แข็งแรงและยืดหยุ่นมีส่วนสำคัญในการรักษาการทรงตัวที่ดี การยืดกล้ามเนื้อบางส่วน เช่น กล้ามเนื้อขาและสะโพก จะช่วยให้การทรงตัวดีขึ้น
เพิ่มความคล่องตัวในการทำกิจกรรม: การยืดกล้ามเนื้ออย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้ง่ายขึ้น เช่น การลุกนั่ง การเอื้อมหยิบของ หรือการเดิน
แนวทางการยืดกล้ามเนื้อที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสำหรับผู้สูงอายุ:
สิ่งสำคัญในการยืดกล้ามเนื้อสำหรับผู้สูงอายุคือการทำอย่าง "ช้าๆ นุ่มนวล และไม่ฝืน" ยืดแค่พอรู้สึกตึงแต่ไม่เจ็บ หากรู้สึกปวด ควรหยุดทันที และปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
ต่อไปนี้คือตัวอย่างท่าการยืดกล้ามเนื้อที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ:
การยืดกล้ามเนื้อคอ:
ท่าที่ 1: เอียงศีรษะ: ค่อยๆ เอียงศีรษะไปทางด้านข้างจนรู้สึกตึงบริเวณคอฝั่งตรงข้าม ค้างไว้ 15-30 วินาที สลับข้าง ทำซ้ำ 3-5 ครั้งต่อข้าง
ท่าที่ 2: ก้มศีรษะ: ค่อยๆ ก้มศีรษะลงให้คางชิดอกจนรู้สึกตึงบริเวณท้ายทอย ค้างไว้ 15-30 วินาที ทำซ้ำ 3-5 ครั้ง
ข้อควรระวัง: ไม่ควรหมุนศีรษะเป็นวงกลม เพราะอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บได้
การยืดกล้ามเนื้อไหล่และหน้าอก:
ท่าที่ 1: ประสานมือเหยียดตรง: ประสานมือไปด้านหน้า เหยียดแขนตรงไปด้านหน้าจนรู้สึกตึงบริเวณหลังส่วนบน ค้างไว้ 15-30 วินาที ทำซ้ำ 3-5 ครั้ง
ท่าที่ 2: ประสานมือด้านหลัง: ประสานมือไปด้านหลัง เหยียดแขนตรงและยกขึ้นเล็กน้อยจนรู้สึกตึงบริเวณหน้าอกและไหล่ด้านหน้า ค้างไว้ 15-30 วินาที ทำซ้ำ 3-5 ครั้ง
ท่าที่ 3: ยืดไหล่กับผนัง: วางมือข้างหนึ่งบนผนังในระดับไหล่ หมุนตัวออกจากผนังเบาๆ จนรู้สึกตึงบริเวณไหล่ด้านหน้า ค้างไว้ 15-30 วินาที สลับข้าง ทำซ้ำ 3-5 ครั้งต่อข้าง
การยืดกล้ามเนื้อหลังส่วนบน:
ท่านั่งกอดเข่า: นั่งบนเก้าอี้ แยกเท้าเล็กน้อย ก้มตัวลงใช้มือจับบริเวณใต้เข่า ดึงเข่าเข้าหาหน้าอกเบาๆ จนรู้สึกตึงบริเวณหลังส่วนบน ค้างไว้ 15-30 วินาที ทำซ้ำ 3-5 ครั้ง
การยืดกล้ามเนื้อหลังส่วนล่างและสะโพก:
ท่านอนหงายดึงเข่า: นอนหงาย ชันเข่าขึ้นทีละข้าง ใช้มือกอดเข่าเข้าหาหน้าอกจนรู้สึกตึงบริเวณหลังส่วนล่างและสะโพก ค้างไว้ 15-30 วินาที สลับข้าง ทำซ้ำ 3-5 ครั้งต่อข้าง
ท่านั่งไขว่ห้าง: นั่งบนเก้าอี้ ไขว้ขาข้างหนึ่งพาดบนเข่าอีกข้างเป็นเลขสี่ ใช้มือกดเข่าข้างที่ไขว้ลงเบาๆ จนรู้สึกตึงบริเวณสะโพก ค้างไว้ 15-30 วินาที สลับข้าง ทำซ้ำ 3-5 ครั้งต่อข้าง
การยืดกล้ามเนื้อขาด้านหลัง (Hamstrings):
ท่านั่งเหยียดขา: นั่งบนเก้าอี้ เหยียดขาข้างหนึ่งไปข้างหน้า ส้นเท้าแตะพื้น ปลายเท้ากระดกขึ้น ค่อยๆ ก้มตัวไปข้างหน้าจนรู้สึกตึงบริเวณด้านหลังของต้นขา ค้างไว้ 15-30 วินาที สลับข้าง ทำซ้ำ 3-5 ครั้งต่อข้าง
การยืดกล้ามเนื้อน่อง:
ท่ายืนดันกำแพง: ยืนหันหน้าเข้าหากำแพง วางมือบนกำแพง ก้าวขาข้างหนึ่งไปด้านหลัง เหยียดเข่าตรง กดส้นเท้าลงพื้นจนรู้สึกตึงบริเวณน่อง ค้างไว้ 15-30 วินาที สลับข้าง ทำซ้ำ 3-5 ครั้งต่อข้าง
ข้อแนะนำเพิ่มเติมสำหรับการยืดกล้ามเนื้อในผู้สูงอายุ:
อบอุ่นร่างกายก่อนยืด: อาจเป็นการเดินเบาๆ หรือแกว่งแขนขาประมาณ 5 นาที เพื่อเตรียมกล้ามเนื้อ
หายใจสม่ำเสมอ: หายใจเข้าออกช้าๆ ขณะยืดกล้ามเนื้อ
ยืดค้างไว้: แต่ละท่าควรค้างไว้ประมาณ 15-30 วินาที
ทำซ้ำ: ทำแต่ละท่าประมาณ 3-5 ครั้ง
ทำอย่างสม่ำเสมอ: ควรยืดกล้ามเนื้ออย่างน้อย 3 วันต่อสัปดาห์ หรือทุกวันหากทำได้
ฟังร่างกายตัวเอง: หากรู้สึกเจ็บปวด ควรหยุดทันที
กายภาพบำบัด: เพื่อนคู่ใจในวัยสูงอายุ
การยืดกล้ามเนื้อเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการทำกายภาพบำบัดในผู้สูงอายุ นักกายภาพบำบัดสามารถประเมินโครงสร้างร่างกายและออกแบบโปรแกรมการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล เพื่อช่วยเสริมสร้างความแข็งแรง พัฒนาการทรงตัว ลดความเสี่ยงต่อการหกล้ม และบรรเทาอาการปวดเมื่อยต่างๆ
หากคุณหรือคนที่คุณรักอยู่ในวัยสูงอายุและต้องการแนวทางการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม การปรึกษานักกายภาพบำบัดเป็นทางเลือกที่ดี เพื่อให้ได้รับการแนะนำและวางแผนการดูแลที่ตอบโจทย์และปลอดภัย
บาลานซ์ รีแฮบ เข้าใจถึงความต้องการของผู้สูงอายุ และพร้อมให้บริการกายภาพบำบัดอย่างอบอุ่นและใส่ใจ เพื่อช่วยให้ทุกท่านสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขและกระฉับกระเฉง
📢 ปรึกษาอาการฟรี!
💚 Line: https://lin.ee/vDhdW1w
💙 Facebook: Balance Rehab Clinic
🩷 Instagram/ Tik-Tok: @balancerehabclinic
📱 Tel: 098 626 4266